Belgijskie ministerstwo edukacji zaprosiło Céline Alvarez do przeszkolenia nauczycieli publicznej edukacji przedszkolnej.

Trwa dziewięciomiesięczny cykl spotkań

Francuska pedagożka Céline Alvarez, chcąc znaleźć rozwiązanie problemów nękających systemy szkolnej edukacji, przeprowadziła unikalny eksperyment pedagogiczny oparty na poszanowaniu praw istoty ludzkiej do uczenia się i rozwoju. Jego opis, który zawarła w książce Prawa naturalne dziecka, kilka lat temu wywołał prawdziwą oddolną rewolucję wśród nauczycieli i rodziców. Tysiące francuskojęzycznych pedagogów zaczęły spontanicznie wprowadzać metody Alvarez do własnej praktyki, a obecnie to zjawisko wykracza już poza lokalną inicjatywę grupy nauczycieli.

Czegoś takiego belgijskie ministerstwo edukacji jeszcze nie widziało: gdy rozesłano do nauczycieli nauczania przedszkolnego informację o zapisach na cykl spotkań z Céline Alvarez, miejsca rozeszły się błyskawicznie, a lista rezerwowa urosła w kosmicznym tempie do kilkuset nazwisk. To niesamowity wynik, zważywszy na to, że spotkania odbywają się w weekendy, w czasie wolnym pedagogów, i są dobrowolne.

We wrześniu 750 belgijskich nauczycielek wychowania przedszkolnego rozpoczęło podróż ku bardziej satysfakcjonującej pracy, pedagogice wolnych dzieci i wolnych nauczycieli. Krzepiąca jest zarówno ich chęć rozwoju i otwartość na nowe metody, jak i fakt, że to wszystko dzieje się pod patronatem i z inicjatywy władz kraju w sercu Europy! Można się spodziewać, że w Belgii określenie „pedagogika alternatywna” wkrótce wyjdzie z użycia – gdyż nauczanie respektujące naturalne prawa rządzące mechanizmami uczenia się i rozwoju dziecka stopniowo stanie się tam normą.

Czym Céline Alvarez zjednała sobie rzesze nauczycieli? Przede wszystkim tym, że nie proponuje złotego środka czy kolejnej uniwersalnej metody. Alvarez postuluje sięganie po pewną wiedzę i narzędzia pedagogiczne wypracowane przez kilku wybitnych pedagogów w przeszłości (Seguina, Montessori), uzupełnione i poszerzone dzięki odkryciom neuronauki. Dzięki nim nauczyciele mogą łatwiej dokonywać wyborów i wypracowywać własną dydaktykę, bazując również na swoich doświadczeniach. Francuzka podkreśla często, że to pedagodzy najlepiej znają swój obszar pracy – dzieci, środowisko, dostępne możliwości – i że to oni powinni decydować o tym, jak uczą.

W wywiadzie dla belgijskiego dziennika „Le Soir” Céline Alvarez powiedziała: „Chodzi o naświetlenie najważniejszych zasad, według których człowiek się uczy i rozwija, a następnie o wspólne zastanowienie się, jak można zastosować się do nich w praktyce pedagogicznej w sposób spójny i właściwy dla każdego z osobna. (…) Zależało mi, by ta praca nie była postrzegana jako „szkolenie”, a raczej jako „zgromadzenie” jednostek, którym głęboko zależy na transformacji szkoły i  praktyk pedagogicznych”.

Autorka w dzieciństwie sama doświadczyła tego, jak system edukacji, niedopasowany do biologicznych mechanizmów uczenia się,  bardzo negatywnie wpływa na rozwój jednostek i na relacje społeczne. Jak sama stwierdziła: „System narzucony nauczycielom, uczniom i rodzicom koliduje z biologicznymi mechanizmami uczenia się i nauczania. Pomimo zaangażowania nauczycieli, pomimo predyspozycji istoty ludzkiej do uczenia się i nauczania innych bez wysiłku, cierpimy, bo nam to nie wychodzi”.

Céline Alvarez zgłębiła neuronaukę poznawczą, afektywną i społeczną, aby jej przystępną i jasną dla każdego syntezę móc przekazać dalej jako kluczowy element edukacyjnej układanki: „Najwyższy czas uwidocznić inwarianty właściwego rozwoju ludzkiej inteligencji i skupić się na tym, co najważniejsze, zamiast marnować czas na bezproduktywne debaty ideologiczne i co roku zmieniać strategię”. Polscy rodzice i nauczyciele niewątpliwie mogą przejrzeć się w tym ostatnim stwierdzeniu jak w lustrze…

Alvarez nie ukrywa, że jej działalność ma charakter „polityczny” w tym sensie, że jej celem jest inspirowanie do głębokiej zmiany w edukacji i dawanie do niej impulsu; pokazywanie, ŻE można i JAK można. Jej słynny eksperyment pokazał wszem i wobec, że zmiana jest możliwa od zaraz i wszędzie, jeśli tylko władze dadzą nauczycielom wystarczająco dużo swobody. Ogromne zainteresowanie cyklami spotkań z Céline Alvarez oferowanymi nauczycielom przez belgijską ministrę edukacji pokazuje, że to nie oni stanowią najważniejszą barierę dla zmiany – problemem jest system niedopasowany do ludzi, czasów i aktualnego stanu wiedzy o rozwoju młodych ludzi. Bariera jest zatem ideologiczna i może zostać zniesiona bez większych kosztów, za to z wielką korzyścią dla wszystkich: nauczycieli, dzieci, rodziców i społeczeństwa.

W czerwcu 2019 roku Céline Alvarez przyjedzie do Polski, by wziąć udział w konferencji i poprowadzić warsztaty dla nauczycieli. Organizatorami tego wydarzenia będą Edukatorium, Budząca się Szkoła i wydawnictwo CoJaNaTo. Informacje na ten temat będą się ukazywały na stronach i profilach społecznościowych tych organizacji. Zachęcamy do ich śledzenia.

https://www.facebook.com/EdukatoriumTorun/

https://www.facebook.com/budzacasieszkola/

https://www.facebook.com/cojanato/